Dialecten moet je doen!
Dialecten moet je doen!
Leestijd 3 minuten
Geschreven door Alon
Leestijd 3 minuten
Geschreven door Els
Als geboren en getogen Limburger ben ik een fan van onze Nederlandse dialecten. Ik ben er zelf mee opgegroeid en vind dan ook dat ze een bijzondere touch aan onze Nederlandse taal geven. Ik neem je graag mee in de wereld van dialecten, want ze zijn stiekem populairder dan je denkt!
Ik hoor je denken: dialecten, wat moet ik ermee? Nou, laten we eens beginnen met wat leuke feitjes:
- Nederland heeft 24 grote dialectgroepen. Deze groepen bestaan weer uit kleinere dialectgroepjes die in verschillende delen van Nederland gesproken worden. Wil je alle dialecten leren? Dan ben je dus wel even bezig!
- In Friesland spreken ze West-Fries. Veel mensen denken dat dit een dialect is, maar het is een échte taal.
- Bij een dialect is niet alleen de uitspraak anders, maar veel dialecten hebben ook hun eigen woordenschat en grammatica.
- Het spreken van een dialect zorgt voor verbinding. Als je bijvoorbeeld in Amsterdam op het terras zit, is het erg leuk om in dialect met elkaar te praten. Niemand die het verstaat, een soort geheimtaal, dus!
De leukste zinnen uit dialecten
Als je nog niet enthousiast bent over dialecten, word je het misschien wel van een paar leuke voorbeelden. Dit zijn mijn favoriete zinnen uit onze Nederlandse dialecten.
“Ik ben om 8 uur aangereden.”
Als je dit berichtje binnenkrijgt, snap ik dat je in eerste instantie schrikt. Gelukkig is het niet wat het lijkt: het betekent simpelweg dat diegene is weggereden of onderweg is.
“Deêr pik je de drol an ut skoônste eind”
Mijn eerste gedachte hierbij was: bah, wat vies! Maar wat ze hier in Noord-Holland eigenlijk mee bedoelen, is dat iemand het bij het rechte eind heeft.
“Zo dik as doezend man”
In Overijssel zeggen ze dit als iemand net iets te diep in het glaasje gekeken heeft.
“Je hebt de schuurdeur nog openstaan!”
In eerste instantie heb je hierbij de neiging om je schuur even te gaan checken. Maar eigenlijk bedoelen ze gewoon dat je gulp nog openstaat.
“As ge oe èige nie kietelt dan laàchte nooit!”
‘Als je nooit iets voor jezelf doet, dan heb je nooit plezier.’ En gelijk hebben ze, die Brabanders!
“D’n klets kriegen”
Ik hoor je denken: wat krijg je? Een klap? Gelukkig niet, in feite ben je in Limburg namelijk verkouden als je de klets hebt.
“Ik loate mien de kachel nit anmaakn”
Gebruik deze zin eens als je in Gelderland bent. Ze bedoelen ermee dat ze zich niet gek laten maken.
“Nait soezen, moar broezen!”
In Groningen gebruiken ze deze zin voor ‘geen woorden, maar daden!’ Een duidelijke boodschap, maar in het dialect klinkt het toch nét wat leuker.
Wat kan ik met dialecten in mijn teksten?
Tijdens het lezen van deze blog, is bovenstaande vraag vast in je opgekomen. Het verlossende antwoord: schrijf je een tekst voor een specifieke doelgroep in een specifieke regio? Dan kan het best leuk zijn om een zinnetje in het dialect in de tekst te verwerken.
Zo voeg je iets persoonlijks toe, waar de doelgroep zich meteen in herkent. En herkenning zorgt ervoor dat mensen blijven lezen. Schrijf je bijvoorbeeld teksten voor een buurtmagazine? Perfect! Verdiep je eens in het plaatselijke dialect en ga los. De Nederlandse taal is namelijk zoveel meer dan alleen ABN.
Meer unieke schrijftips in je inbox?
Wil je wekelijks leuke weetjes of unieke feitjes over taal en tekst ontvangen?