100 begrijpelijke alternatieven voor ambtelijk taalgebruik (deel 2!)
100 begrijpelijke alternatieven voor ambtelijk taalgebruik (deel 2!)
Leestijd 6 minuten
Geschreven door Kris
Leestijd 4 minuten
Geschreven door Els
We roepen het eigenlijk altijd al: schrijven in spreektaal maakt je tekst niet alleen levendiger, maar ook een stuk beter begrijpelijk. Ook als je zakelijk schrijft. Sterker nog: juíst als je zakelijk schrijft wil je ambtelijk taalgebruik vermijden. Want dan wil je toch graag dat je boodschap duidelijk overkomt, of niet? Vorig jaar gaven we je al 100 alternatieven voor ambtelijke uitdrukkingen en vandaag zijn de wollige werkwoorden aan de beurt!
Zeker in de ambtelijke en academische wereld kiezen veel mensen toch vaak voor zakelijke schrijftaal. Helemaal niet nodig! Kies in plaats van derhalve voor dus, in plaats van inzake voor over en ofschoon wordt hoewel. Duidelijker, toch? En dat geldt niet alleen voor dit soort verwijswoorden, maar ook voor werkwoorden. Neem een willekeurig zakelijk rapport en werkwoorden als anticiperen, fluctueren en accorderen vliegen je om de oren. Dat kan gemakkelijker! Onderzoek wijst namelijk uit dat een natuurlijke tekst (in spreektaal dus!) een positief effect heeft op je imago. Nóg een voordeel van toegankelijk taalgebruik dus.
Hoe los je dat op? Heel gemakkelijk: bedenk hoe je iets zou zeggen als je het in een gesprek aan iemand uitlegt. Gebruik die woorden ook in je tekst. Geen overdreven moeilijke of ouderwetse woorden dus, en al zeker niet te veel vakjargon. Andersom kan ook: lees eens hardop voor wat je geschreven hebt. Klinkt dat lekker?
Onze Taal bedacht een enorme lijst met alternatieven voor ambtelijk taalgebruik. Wij lichten hier de 100 wolligste werkwoorden voor je uit. En daarbij maken we het heel gemakkelijk voor je, want je vindt meteen een veel beter alternatief dat wél door de spreektaalcontrole komt.
Ambtelijk taalgebruik? Dit zijn betere alternatieven
- aanvangen = beginnen, starten
- accorderen = instemmen met
- achten = vinden, van mening zijn
- adhesie betuigen = instemmen, steunen, laten merken dat je het ermee eens bent
- afvloeien = verminderen
- anticiperen = verwachten, vooruitlopen op
- appelleren = in hoger beroep gaan, protesteren
- behagen = in de smaak vallen, prettig vinden
- behelzen = gaan over, bevatten, inhouden
- behoeven = moeten, hoeven, nodig hebben, nodig zijn, willen
- behoren = moeten, horen
- bekomen = krijgen
- bestendigen = voortzetten, vasthouden
- bestrijken = (deze stukken) gaan over, (deze periode) duurt van … tot …
- bewerkstelligen = zorgen voor, doen
- bezigen = doen, aan iets werken, gebruiken
- borgen = vasthouden aan, zorgen dat iets (goeds) blijft bestaan/voortgezet wordt
- concipiëren = ontwerpen, schetsen; zwanger worden
- constateren = zien, vaststellen
- consulteren = advies vragen, hulp zoeken
- continueren = doorgaan, volhouden
- creëren= maken
- de mening toegedaan zijn = vinden, denken
- dienen te = moeten
- differentiëren = onderscheiden, verschillen, verschil maken
- doen toekomen = toesturen, opsturen, sturen
- doorgang vinden = doorgaan, plaatsvinden
- effectueren = uitvoeren, doen
- elimineren = uitschakelen, verwijderen
- expireren = verlopen, vervallen, aflopen, eindigen
- expliceren = verklaren, uitleggen, duidelijk maken
- faciliteren = ondersteunen, mogelijk maken
- fiatteren = goedkeuren, bekrachtigen
- fungeren = dienst doen als, optreden als
- gekant zijn tegen = tegen iets zijn, bezwaren hebben tegen
- genereren = maken, ontwikkelen, ervoor zorgen dat iets er komt
- geschieden = gebeuren
- gewag maken van = melden, bekendmaken
- implementeren = invoeren, uitvoeren, ervoor zorgen dat iets wordt toegepast
- impliceren = inhouden, betekenen
- in de gelegenheid zijn = kunnen
- initiëren = beginnen, in gang zetten
- in overweging nemen = nadenken over
- integreren = inpassen, aanpassen, bij elkaar brengen
- insisteren = aandringen op
- in werking stellen = beginnen, starten
- inwilligen = toestaan, toestemming geven, toestemming verlenen aan; zich schikken in of naar, toegeven
- kennisnemen van = horen, lezen
- legitimeren = wettigen, verantwoorden, aantonen dat iets goed is, bewijzen dat iemand echt degene is die hij zegt dat hij is
- lering trekken uit = wijzer worden van, iets als een wijze les zien/gebruiken
- manifest worden = duidelijk worden
- monitoren = bekijken, bestuderen, in de gaten houden
- motiveren = redenen geven, uitleggen waarom
- nopen (tot) = dwingen (tot), noodzaken (tot), noodzakelijk maken
- ontberen = eraan ontbreken, niet hebben
- onthouden = niet geven, niet toekennen
- ontplooien = ontwikkelen, uitvoeren
- opteren voor = kiezen voor, de voorkeur geven aan
- participeren = meedoen, deelnemen
- pogen = proberen
- preluderen op = alvast iets zeggen over iets wat later aan de orde komt
- prevaleren = voor laten gaan
- prioriteren = iets voorrang geven, je eerst op x richten
- ramen = schatten, begroten
- realiseren = maken, bouwen, behalen, bereiken
- refereren aan = verwijzen naar
- reflecteren = ergens op reageren
- resulteren in = leiden tot
- ruchtbaarheid geven aan = aandacht geven, bekendmaken
- seponeren = niet vervolgen, er niets mee doen
- stagneren = vertraagd raken, tot stilstand komen
- stellen = verklaren, meedelen
- tegemoet zien = verwachten, krijgen
- ter beschikking hebben = hebben, bezitten
- terechtwijzen = iemand op de vingers tikken, iemand zeggen dat hij een fout maakt
- ter hand nemen = beginnen
- ter hand stellen = geven
- (doen) toekomen = sturen
- toetsen aan = vergelijken met
- tot taak hebben = moeten
- trachten = proberen
- van mening zijn = vinden
- van oordeel zijn = vinden
- van plan zijn = willen
- van start gaan = beginnen
- vergewissen, zich ervan = zekerheid moeten hebben over, zeker moeten weten dat; ervoor zorgen iets zeker te weten, uitzoeken
- verkiezen boven = kiezen voor iets anders, iets anders een betere keuze vinden
- verwerven = kopen, krijgen
- verzuimen = niet doen wat je zou moeten doen, je niet aan de afspraak houden
- vigeren = gelden
- voorhanden zijn = beschikbaar zijn
- voornemens zijn = van plan zijn, willen
- voorwaarden scheppen = mogelijk maken
- vorderen = eisen
- waarborgen = zorgen dat iets blijft bestaan, vasthouden
- waarnemen = zien; tijdelijk de functie hebben van
- werkzaam zijn = werken
- woonachtig zijn = wonen
- zich beraden = nadenken over
- zorg dragen = ervoor zorgen
Meer schrijftips?
Wil je meer weten over toegankelijk schrijven? Of heb je andere vragen over heldere teksten? Neem direct contact op! Of schrijf je in voor onze nieuwsbrief met elke week onze liefde voor letters vertaald naar schrijfinspiratie voor jou!