Eindig jij de zinnen in je appjes met een punt? Grote kans dat je denkt van wel, maar dat in de praktijk écht niet zo vaak doet. We gebruiken de punt steeds minder voor zijn traditionele functie, het eindigen van een zin. Dat is vooral het geval bij WhatsApp-berichten of andere texts. Daar heeft een punt een andere lading gekregen; jongeren vinden een punt soms zelfs agressief overkomen, blijkt uit onderzoek.

Geen zorgen voor de taalpuristen onder ons: je hoeft niet meteen te denken dat je nóóit meer punten kunt gebruiken in teksten naar jongeren toe. Maar daarover straks meer. Eerst: hoe de punt veranderde van een stopteken in een emotiesignaal.

Onderzoek naar het gebruik van de punt

Een punt aan het einde van een zin in een appje voelt – vooral voor jongeren – agressief. Dat blijkt uit onderzoek, van onder andere de Universiteit Leiden. Linguïst Lauren Fonteyn schreef er onlangs nog over. Zij legt uit dat de functie van een .  is veranderd in een bepaalde context. Als je ‘m gebruikt in appjes, kan het een emotionele interpretatie meegeven aan je zin. Veel meer dan wanneer je ‘m bijvoorbeeld gebruikt in blogs – om maar een voorbeeld te geven.

Eerst de punt zoals we ‘m kennen: iedereen leert om de . te gebruiken om een einde aan een zin aan te geven. (Ja, las raar hè, zo’n . midden in de zin. Punt gemaakt, dus!) Om de lezer een momentje rust te gunnen tussen ideeën. Maar in je app-gesprekken is de punt minder vaak aanwezig dan in andere vormen van tekst. Kijk maar eens goed: stiekem gebruik je tijdens het appen waarschijnlijk minder vaak punten dan je denkt.

Overbodige punten

Een punt zetten, hoeft ook vaak niet meer. Een kadertje om een berichtje, een nieuw kadertje voor een volgende zin: deze blokjes geven al aan dat een gedachte is afgerond. Een punt is dus net zo overbodig als op een verkeersbord (‘Verboden toegang’). Daardoor is er ruimte om de punt op een nieuwe manier te interpreteren. Zet je ‘m dan toch, dan doe je dat met een reden. Je geeft de zin een extra lading mee – vooral voor een jongere generatie, die daar als meest actieve gebruiker het meest gevoelig voor is.

Taalkundigen van de Binghamton University in New York vroegen jongeren hoe ze bepaalde berichtjes interpreteerden. Daaruit bleek bijvoorbeeld dat ze ‘lol’ oprechter vonden dan ‘lol.’ Ze associeerden de berichten die eindigen op een punt eerder met een vlakkere intonatie dan berichten zonder punt. Leestekens, emoji’s en ‘uitgeschreven klanken’ (‘Urgh’) werken een beetje als de digitale versie van gezichtsuitdrukkingen. En de punt is dus de digitale variant van een beetje bozige blik.

Een voorbeeld. Stel je de volgende conversatie voor

• Vind je het oké als ik je trui leen?
• Is goed

Of deze

• Vind je het oké als ik je trui leen?
• Is goed.

Waar een nietsvermoedende generation X’er misschien weinig verschil proeft, voelt een twintiger aan zijn water aan dat het lenen van de trui misschien toch niet zo’n goed idee is (Pro-tip: alleen antwoorden met ‘Ok’ is pas een echte slap in the face). Een punt wordt trouwens nog wel gebruikt in langere app-berichtjes met verschillende zinnen achter elkaar (zie ook het voorbeeld van mijn oma). Dan sluiten we zinnen nog wel af om zo structuur aan te brengen.

Nooit meer een punt gebruiken, dus?

Nooit meer een punt gebruiken dus, als je doelgroep bestaat uit Gen Z? Nee hoor, geen zorgen. Ook jongeren merken dat het ene medium (een appje) niet het andere is (een brief van de Belastingdienst). Ze zullen niet meteen gillend wegrennen als je een keer wel netjes een punt aan je verhaal breit.

Maar wel goed om rekening mee te houden. Met generatieverschillen in interpretatie en steeds meer voorkomend digitaal contact, is het belangrijk om dit – ook zakelijk, vooral voor bedrijven die zich richten op jongeren – in ieder geval in je achterhoofd te houden. Je bewust zijn van veranderende taalfenomenen kan je helpen om jouw bedrijf onbewust beter aan te laten sluiten bij je doelgroep.

Meer schrijftips?

Wil je meer weten over schrijven voor je doelgroep? Of heb je andere vragen over heldere teksten? Neem direct contact op! Of schrijf je in voor onze nieuwsbrief met elke week onze liefde voor letters vertaald naar schrijfinspiratie voor jou!