Hoor jij jongeren in je omgeving regelmatig praten over fissa’s, patta’s, en loesoe gaan? Het zijn termen die je vaak om je oren krijgt. Dus, ook wij als tekstbureau verdiepen ons graag in deze bijzondere taal, want straattaal wordt langzaam als ‘normaal’ Nederlands gezien. Waar komen deze woorden vandaan? En wat betekenen ze? Ik neem je mee terug in de scorrobanken (de schoolbanken, duh!) voor een snelcursus straattaal!

Laten we beginnen bij de basis: wat is straattaal precies? In principe is straattaal een soort jongerentaal. Wikipedia beschrijft het als: ‘de mengtaal die jongeren van verschillende culturele en sociale achtergronden in het dagelijks leven spreken op school en op straat, naast de standaardtaal van het land waar ze in wonen’. Een soort extra taal naast het Nederlands, dus!

Hoe is straattaal ontstaan a niffo?

Het is niet helemaal duidelijk waarom en wanneer straattaal precies is ontstaan. Wat we wél weten is dat straattaal is ontstaan voor en door jongeren. In de jaren ’60 en ’70 waren er bijvoorbeeld veel jongeren die het niet eens waren met de bestaande cultuur. Zij begonnen woorden van elkaar over te nemen en te verdraaien. Zo ontstond de eerste straattaal. Door de invloed van vrienden en familie van verschillende culturen en sociale achtergronden ontstaat er zo als het ware een ‘tweede taal’ naast het Nederlands.

Straattaal is dus eigenlijk een mix van verschillende talen. Meestal een combinatie van Engels, Surinaams, Antilliaans, Turks en Marrokaans. Maar in de basis blijft straattaal gewoon lekker Nederlands.

Aight, so far so good…

Tijd om over te gaan op het echte werk! Ik bespreek tien straattaal woorden met je, die je vaak tegenkomt. Ik leg je uit wat ze betekenen, zodat je zeker weet dat je snapt wat iemand zegt.

Aight

Aight gebruik je om goedkeuring te geven. Ben je het met iemand eens? Of vind je het leuk wat iemand zegt? Dan kun je dat laten weten door ‘aight’ te zeggen. Als je collega bijvoorbeeld zegt dat die net een deadline heeft gehaald, zeg je gewoon ‘aight, goed gedaan, G!’

G

Nee, dit is niet gewoon de letter G. ‘G’ is een afkorting van ‘gangster’. Als je iemand wilt aanspreken, gebruik je G (spreek je uit als dzjie). Maar let op: je gebruikt G wel alleen voor je goede vrienden. Als je bijvoorbeeld je beste vriend wilt begroeten zeg je gewoon: ‘ewa, G!’

Fatoe

Maak je een goede grap? Dan maak je een fatoe. Dus als je iemand in de maling neemt, zeg je daarna gewoon dat het een fatoe was.

Loesoe gaan

Zo, die lange werkdag zit er weer op! Vergeet niet om tegen je collega’s te zeggen dat je weggaat, door te zeggen ‘ik ga loesoe’.

Osso

En als je loesoe gaat, ga je meestal naar huis. Naar je osso, dus!

Lit

Je hebt het vast wel eens gehoord: ‘vond jij dat feestje laatst ook zo lit?’ Hiermee bedoelen jongeren dat het feestje erg gezellig was.

Faka

Met ‘faka’ begroet je iemand. Het is een afkorting van het Surinaamse ‘fawaka’ en betekent: ‘hoi, alles goed?’

Donnie

Een donnie is 10 euro. Stel je voor dat een kassamedewerker voortaan zegt ‘dat wordt dan een donnie’, als je 10 euro af moet rekenen. Wie weet is het over een aantal jaar wel werkelijkheid!

Patta

‘Wat heb jij mooie nieuwe patta’s!’ Ook wel: wat heb jij mooie nieuwe schoenen!

Waggie

Je waggie is je auto. Dus geen zin om te lopen of te fietsen? Dan pak je gewoon je waggie even!

Straattaal: een creatieve twist aan jouw tekst

Straattaal toepassen in jouw teksten, dat is helemaal niet zo gek! Schrijf je bijvoorbeeld een casual tekst gericht op jongeren? Dan is een vleugje straattaal misschien juist een creatief middel om je doelgroep te bereiken. Dus: gebruik straattaal in de juiste context en het kan een verrijking voor je teksten zijn!

Meer lezen over jongerentaal? Els schreef eerder al over jongerentaal en de verrijking van het Nederlands. Of wil je gewoon meer handige taaltips? Ook dan helpen wij je graag! Neem gerust even contact op. Voor nu: challas en tot de volgende blog!

Wil je nog meer handige taaltips in je inbox?