Je hebt het vast wel eens ergens voorbij zien komen: ‘gratis en voor niets!’ Op dat moment sta je er dan niet zo bij stil, maar wist je dat ‘gratis en voor niets’ precies hetzelfde betekent? Dat noemen we nou een tautologie. Hoe tautologieën precies werken? We leggen het je graag uit.

Een tautologie is een stijlfiguur, net als een pleonasme. Een stijlfiguur is weer net iets anders dan een stijlfout zoals een contaminatie. Met een stijlfiguur maak je namelijk doelbewust gebruik van een of meer woorden die afwijken van de betekenis. Waarom je dat doet? Bij een tautologie doe je het vooral om jouw boodschap te versterken. Maar wat is een tautologie nou precies?

Wat is een tautologie: een opfrisbeurt

Om maar gelijk met de deur in huis te vallen: een tautologie is een combinatie van woorden die hetzelfde uitdrukken. Zie bijvoorbeeld ‘gratis en voor niets’ uit de inleiding. Hoewel beide woorden afzonderlijk van elkaar ook al duidelijk zijn, zorgt een tautologie voor meer kracht. Het versterkt de boodschap en laat jou denken dat iets nog meer gratis is dan het al is. En daardoor trap je waarschijnlijk in al die goedgelovige tautologieën.

En dan heb ik het niet alleen over bedrijven die je willen verleiden met hun reclames. Nee hoor, wat dacht je van de uitspraak: ‘ik wil heel graag trouwen, want dan is onze relatie voor eeuwig en altijd’. Tautologieën zijn niet meer weg te denken, zorg er daarom voor dat je ze goed onder de knie hebt. Dan trap je er ook niet zo snel meer in!

Voorbeelden

Oké nu je de theorie nog vers in je geheugen hebt, laten we je graag wat voorbeelden zien. Wat dacht je van:

• Lange slungel
• Enkel en alleen
• Eeuwig en altijd
• Wikken en wegen
• Eenzaam en verlaten
• Open en bloot
• Vast en zeker
• Rep en roer

Tautologieën zijn prima om te gebruiken, maar zorg dat het voor je lezers altijd duidelijk is wat je wilt. Zeker weten dat jouw boodschap goed overkomt? We’ve got you covered: schakel ons gerust in. Wil je nog meer inspiratie of schrijftips in je inbox?